Page 23 - Palm-Leaf-Manuscript-Wrap-in-Northeast Thailand
P. 23
การรับพระพุทธศาสนา มาเป็นศาสนาประจ�ำชาติ การสร้างและ manuscripts in Thailand and the religious inscription
ท�ำนุบ�ำรุงวัดวาอาราม สร้างพระพุทธรูป การสวดมนต์ การศึกษา probably emerged in Thailand with the coming of Buddhism
ธรรมะโดยการบวชเรียนของผู้ชายไทย และศึกษาพระไตรปิฎกผ่าน in the 12th Buddhist century. The first evidence which the
คัมภีร์ต่าง ๆ แต่เม่ือบ้านเมืองมีศึกสงครามในแต่ละช่วงและเสียกรุง palm - leaf manuscripts were mentioned was found at
ท�ำให้เอกสารโบราณทั้งศิลาจารึก สมุดไทย คัมภีร์ใบลานช�ำรุดและ Temple of Preah Vihear. The message inscribed on the slat
กระจดั พลดั พรายไป แตอ่ ย่างไรกต็ าม แต่ละยคุ ของบ้านเมือง ได้ทำ� นุ said : “…then (it) was written on the palm - leaf manuscripts”
บำ� รุงพระพทุ ธศาสนามาเปน็ ลำ� ดบั ทง้ั การปฏบิ ตั ธิ รรม การสรา้ งและ .
ปฏสิ งั ขรณว์ ดั วาอาราม การสรา้ งคมั ภรี ท์ างพทุ ธศาสนาเพอื่ ใหพ้ ระสงฆ์ The word “Tripitaka” was found on the Nakhon
ไดใ้ ชศ้ กึ ษาเลา่ เรยี น หลกั ฐานทย่ี นื ยนั เปน็ รปู ธรรมวา่ มกี ารสรา้ งคมั ภรี ์ Chum Inscription during the Sukhothai period in 1357.
ใบลาน ตพู้ ระธรรม หบี พระธรรม ผา้ หอ่ คมั ภรี ใ์ บลาน ปรากฏหลงเหลอื Additionally, the words “Hall of Dhamma” , “Hall of
ชัดเจนในสมัยอยุธยา จากการท�ำงานของส่วนภาษาโบราณ ส�ำนัก Tripitaka” , and “Scripture Library” was found on the Wat
หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร และเผยแพร่ในรูปแบบของหนังสือ Chang Lom Inscription in 1384 (หอสมดุ แหง่ ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รติ
ท�ำให้เห็นปรากฏการณ์ด้านคัมภีร์ใบลานท่ีหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน ร.๙ นครราชสมี า ๒๐ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๔). It affirmed the fact that
ซงึ่ ขอนำ� มากลา่ วในทนี่ ้ี เพอ่ื เปน็ แนวทางในการศกึ ษาวฒั นธรรมในการ the Tripitaka made of palm leaves was collected and
สรา้ งคมั ภรี ์ใบลานในภาคอนื่ ๆ ของไทย โดยเฉพาะภาคอีสาน ซ่งึ เปน็ probably was the duplicated one from the seventh
เป้าหมายหลักของหนงั สอื เลม่ นีต้ ่อไป council. However, the actual palm - leaf manuscript which
คัมภีร์ใบลานในประเทศไทย และการจารใบลานเก่ียวกับ was fragile was not found.
ศาสนาน่าจะมีมาแล้วพร้อม ๆ กับการรับพระพุทธ ศาสนาเข้ามาสู่ The oldest palm - leaf manuscript was found in
ประเทศไทยต้ังแต่พุทธศตวรรษที่ ๑๒ เป็นต้น มา พบหลักฐาน Lanna Empire during the reign of King Tolikaraj in 1471. The
ค�ำกล่าวถึงคัมภีร์ใบลานครั้งแรกที่ปราสาทพระวิหาร ซึ่งจารึกลงบน manuscript was kept at Wat Lai Hin, Ko Kha District,
แผน่ หินความวา่ “....ตอ่ มากเ็ ขียนประวตั ิไวบ้ นใบลาน” Lampang. It was inscribed in Pali using Tham Lan Na script
ในสมัยสุโขทัยพบค�ำว่า “พระปิฎกไตร” ในจารึกนครชุม entitled Tingsa nibat
พ.ศ. ๑๙๐๐ และในจารึกวัดช้างล้อม พ.ศ. ๑๙๒๗ ปรากฏค�ำว่า The oldest manuscript kept at the National Library
“หอปิฎกธรรม, หอพระไตรปิฎก, หอไตร” (หอสมุดแห่งชาติ was inscribed in 1615 during the reign of King Ekathotsarot
เฉลิมพระเกียรติ ร. ๙ นครราชสีมา ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔) in the Ayuttha period entitled Vinaya Pitaka
คำ� เหลา่ นไ้ี ดส้ ะทอ้ นใหเ้ หน็ วา่ มกี ารเกบ็ พระไตรปฎิ ก ซง่ึ อาจคอื ใบลาน Samantapasadika Atthakatha. This dark red edition was
ที่ไดค้ ดั ลอกมาจากการสังคายนาคร้ังที่ ๗ ท่กี ล่าวมาแล้ว แตเ่ นือ่ งจาก inscribed in Pali using Khom Thai script. (หอสมุดแห่งชาติ
ใบลานเปน็ สง่ิ ทแ่ี ตกหกั เสยี หายได้ จงึ ไมป่ รากฏคมั ภรี ใ์ บลานใหไ้ ดเ้ หน็ เฉลิมพระเกียรติ ร. ๙ นครราชสมี า ๒๐ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖๔)
เปน็ หลกั ฐาน
คัมภีร์ใบลานทพี่ บเก่าแก่ท่ีสุด อยูใ่ นอาณาจกั รล้านนา สมัย
พระเจ้าติโลกราช พ.ศ. ๒๐๑๔ โดยตรงกับสมัยพระบรมไตรโลกนาถ
ของกรุงศรอี ยธุ ยา คมั ภีรใ์ บลานนเี้ กบ็ อยู่ท่วี ัดไหลห่ ิน อ�ำเภอเกาะคา
จังหวัดล�ำปาง จารเป็นตัวอักษรธรรมล้านนา ภาษาบาลี เรื่อง
ติงฺสนปิ าต
22 รองศาสตราจารยว์ ณี า วีสเพ็ญ
Associate Professor Weenah Weesapen
