Page 252 - Palm-Leaf-Manuscript-Wrap-in-Northeast Thailand
P. 252
ผ้าห่อคัมภีร์ ท่ีแพร่มาจากแหล่งภายนอกนั้นพบว่าปรากฏ Pha Hom Kam Phi which are disseminated from
ตามวัดต่าง ๆ ควบคกู่ บั ผา้ ที่ผลติ ในภาคอสี าน ซึ่งสว่ นใหญ่มกั จะเป็น other regions appear in many temples in Isan, especially
วดั ขนาดใหญ่ท่อี ยูใ่ นอ�ำเภอเมือง หรอื วัดท่ีเปน็ สำ� นกั เรียนปรยิ ัตธิ รรม big temples located in Mueng districts (the central districts
หรือมูลกัจจายน์ของพระภิกษุสามเณร โดยเป็นผ้าห่อคัมภีร์ท่ีห่อหุ้ม in each province) and other Buddhist schools. These fabrics
ใบลานที่เป็นพระไตรปิฎกท่ีคัดลอกจากส่วนกลางและเผยแพร่มายัง are wrapped around the manuscripts replicated from
ภาคต่าง ๆ ในอดีต ท�ำให้ผ้าหอ่ คัมภรี ์จากสว่ นกลางปรากฏตามวัดวา central Thailand and disseminated into all other regions.
อารามตา่ ง ๆ ในภาคอีสาน สะท้อนให้เหน็ “การแพรก่ ระจาย” ซง่ึ The act of dissemination is a common phenomenon in
เป็นปรากฏการณ์ท่ีเกิดร่วมในทุกภูมิภาค ผ้าห่อคัมภีร์แต่ละวัด every part of Thailand. Pha Ho Kham Phi, especially those
ท่ีมีการน�ำมาจากแหล่งอื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากกรุงเทพมหานคร from Bangkok, are the refined fabrics from both the royal
จะเปน็ ผา้ ช้นั ดีจากราชสำ� นกั ผ้าของเจา้ นายชนั้ สูง ท่เี ป็นเครอื่ งนุ่งห่ม court and the upper class. There are several factors
จนเป็นผ้าที่ท�ำขึ้นเพ่ือห่อคัมภีร์โดยเฉพาะ หากจะวิเคราะห์ถึงปัจจัย explaining this phenomenon as follows :
ทท่ี ำ� ใหผ้ า้ หอ่ คมั ภรี จ์ ากแหลง่ อน่ื เขา้ มาในภาคอสี าน มหี ลายเหตปุ จั จยั Direct Factors
ดังน้ี The direct factors are elaborated as follows :
ปจั จัยโดยตรง 1. The Buddhist Council in the reign of King Rama
ปัจจัยโดยตรง ในท่ีน้ีหมายถึง การท่ีผ้าห่อคัมภีร์ใบลานที่ I and the development of Buddhist education in the
กรงุ เทพมหานครและแหล่งภายนอกอน่ื ไดแ้ พร่ไปปรากฏท่วี ดั ตา่ ง ๆ Rattanakosin period.
ในภาคอสี าน ทง้ั รปู แบบ ชนดิ ของผา้ และเทคนคิ ลวดลาย ซงึ่ มสี าเหตุ 2. The coming of Buddhist monks into Bangkok for
ดงั น้ี better education.
๑. ปัจจัยด้านการสังคายนาพระไตรปิฎก สมัยรัชกาลที่ ๑ 3. The fabrics became an insignia and a symbol of
และการพฒั นาการศกึ ษาคณะสงฆ์ในสมัยรตั นโกสินทร์ elitism as a religious offering after the royal court had
๒. ปัจจัยเกีย่ วกับพระภิกษจุ ากอสี านเข้าศึกษาทวี่ ัดส�ำคญั ๆ changed the dress code.
ในพระนครฯ There are local shops in Bangkok that make and
๓. เป็นเครือ่ งยศและสงิ่ แสดงฐานะของชนช้ันนำ� ถวายเปน็ sell Pha Ho Kham Phi.
ทานในพระศาสนา หลังจากมีการปรับเปล่ียนการแต่งกายในการเข้า
เฝ้า 1. The Buddhist Council in the reign of
๔. รา้ นคา้ ไดส้ รา้ งและจำ� หนา่ ยผา้ หอ่ คมั ภรี ์ มกี ารซอื้ มาถวาย King Rama I and the development of
วัดตามหัวเมอื งต่าง ๆ Buddhist education in the Rattanakosin
รายละเอยี ดพอสังเขปมีดงั นี้ period.
The Buddhist Council in the reign of King Rama I
was one of the important factors that catalysed the
importance of religious study and the dissemination of
Tripitaka manuscripts (wrapped by Pha Ho Kham Phi). These
ผ้าหอ่ คมั ภีร์ใบลานในภาคอีสาน : อตั ลักษณแ์ ละการแพรก่ ระจาย 251
Palm Leaf Manuscript Wrap in Northeast Thailand : Identity and Diffusion
