Page 258 - Palm-Leaf-Manuscript-Wrap-in-Northeast Thailand
P. 258
เมืองสุวรรณภูมิ ซ่งึ กน็ า่ จะเก่ียวขอ้ งกับวดั ไตรภมู ิคณาจารย์ ที่วดั แหง่ originally written in Khmer - Thai letter, was rewritten in
นี้เม่ือมีเจ้าคณะใหญ่ปกครองอยู่ ย่อมมีส�ำนักเรียนให้พระ เณรได้รับ Dhamma letter which was more widely readable by the
การศกึ ษา ทงั้ แบบโบราณคอื เรยี นผา่ นคมั ภรี ใ์ บลานและคอ่ ย ๆ พฒั นา local people.
มาเป็นการเรียนแบบใหม่ จากการส�ำรวจคัมภีร์ใบลานที่วัดน้ี The dissemination of manuscripts into the region
พบหบี พระธรรมทเ่ี กบ็ คมั ภีร์ใบลานท่ีจารด้วยอักษรขอม อักษรธรรม dramatically increased in the reign if King Rama V. Some of
อักษรไทยน้อย และอักษรไทยปัจจุบัน จ�ำนวนหลายหีบ และคัมภีร์ them were found to be kept at the Buddhist school in Ubon
ใบลานน้ัน ห่อผ้าที่เป็นผ้าจากส่วน กลางประเภทผ้าปูม ผ้าพิมพ์ Ratchathani and was distributed to other districts.
ตา่ ง ๆ และผ้าในท้องถน่ิ จำ� นวนมาก Dr. Boonchoo Phusri, a manuscript researcher, has
conduct a survey at Wat Nong Lak and found that many
๒. ปัจจัยเก่ียวกบั พระภกิ ษุจากอีสานเขา้ ศึกษาที่ of the manuscripts were imported from the central Thailand.
วดั ส�ำคัญ ๆ ในพระนครฯ Many of them were written in Khmer - Thai. One of the
manuscripts called Sarasangkhaha pointed out that it was
การทม่ี พี ระภกิ ษจุ ากภาคอสี านในวดั ตา่ ง ๆ หลายจงั หวดั เขา้ written in 1796 showing its long journey and the
มาศกึ ษาทสี่ ว่ นกลาง เปน็ เหตหุ นง่ึ ทที่ ำ� ให้ ผา้ หอ่ คมั ภรี ใ์ บลานจากสว่ น relationship between the temple and the Ayudhya empire
กลางคอื จากกรงุ เทพมหานครมาปรากฏตามวัดตา่ ง ๆ ในภาคอีสาน (Boonchoo Phusri, 2019 : 29)
หลายจังหวัด ซึ่งอาจเป็นการเข้าศึกษาเพ่ือเพ่ิมพูนความรู้ด้านปริยัติ In 2019, our conservation team has explored Pha
ธรรมของพระภกิ ษรุ ปู นน้ั เอง และอาจดว้ ยไดร้ บั การพจิ ารณา คดั เลอื ก Ho Kham Phi at Wat Nong Lak and affirms Phusri’s argument.
ตามพระราโชบายของพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ท่ีให้คัดพระสงฆ์มา Many fabrics, mixed with the local ones, were brought from
เรียนตามหลักสูตรแบบใหม่ และกลับ ไปเป็นผู้จัดการศึกษาให้แก่ the central Thailand : Atlat, pattern - printed, normal -
พระสงฆ์ สามเณร ในจงั หวัดของตนเอง ขอยกตัวอย่างพอสงั เขป ดังน้ี printed, and Poom fabrics, etc.
๒.๑ ในกรณที ีพ่ ระสงฆ์จากหวั เมืองเขา้ มา Pha Ho Kham Phi at Wat Nong Lak in old conditions and no longer used
ศึกษาพระปริยัตธิ รรมที่กรงุ เทพมหานคร (Weenah Weesapen, 2019)
มหี ลักฐานปรากฏชดั เจนในสมยั รัชกาลท่ี ๓ ที่มพี ระสงฆ์เข้า
มาศึกษาจากหลายเมือง สะท้อนให้เห็นการยอมรับ ความรุ่งเรือง
ทางด้านการศึกษาพระปริยัติธรรมและความสมบูรณ์ของวัดที่เป็น
แหล่งรวมพระคัมภีร์ท่ีมีการตรวจชำ� ระเป็นการใหญ่ในสมัยรัชกาลท่ี
๓ พระภิกษุรูปส�ำคัญในช่วงดังกล่าวน้ี อาทิพระอริยวงศาจารย์
ญาณวิมล อุบลสังฆปาโมกข์ (สุ้ย ป.ธ. ๓) วัดมณีวนาราม เมือง
อุบลราชธานี จำ� พรรษาและศึกษาพระปริยัติธรรม ณ วัดสระเกศราช
วรมหาวหิ าร ในราวยุครชั กาลที่ ๒ - รชั กาลท่ี ๓ กลบั มาจำ� พรรษา
ณ วัดป่าแก้วมณีวัน หรือ วัดป่าน้อย เมืองอุบลราชธานี ตกราว
พ.ศ. ๒๓๖๔ เป็นตน้ มา
ผา้ หอ่ คัมภรี ใ์ บลานในภาคอีสาน : อัตลกั ษณ์และการแพร่กระจาย 257
Palm Leaf Manuscript Wrap in Northeast Thailand : Identity and Diffusion