Page 147 - Palm-Leaf-Manuscript-Wrap-in-Northeast Thailand
P. 147
ลักษณะผา้ ห่อคัมภีรใ์ นภาคอีสาน The Characteristics of Pha Ho Kham Phi
in Isan
ผ้าห่อคัมภีร์ใบลานท่ีปรากฏในภาคอีสาน แบ่งออกได้ตาม
ข้อมูลที่พบ ๒ ลกั ษณะใหญ่ ๆ คือ Pha Ho Kham Phi in Isan can be categorised
๑. ผ้าห่อคัมภรี ท์ ี่แสดงอัตลกั ษณผ์ า้ ทออสี าน broadly into two types :
๒. ผา้ หอ่ คัมภรี ์ท่ีแพร่กระจายมาจากถน่ิ อืน่
ซงึ่ มีรายละเอยี ดแต่ละประเด็น ดงั น้ี 1. Pha Ho Kham Phi that show Isan’s
identity
๑. ผ้าห่อคัมภีร์ท่แี สดงอัตลกั ษณ์ผ้าทออีสาน
These are the most commonly found fabrics. These
ผ้าห่อคัมภีร์กลุ่มนี้ พบมากท่ีสุด เป็นผ้าที่ชุมชนได้ทอ are the fabrics that are used in everyday life of the local
ใชใ้ นวิถชี วี ติ ของตนเอง ท้ังทเี่ ป็นผา้ เพือ่ การศาสนา เช่น ธง หรือทชี่ าว people. For example, a flag, Phra Bot cloth, Pedan cloth,
อสี านออกเสยี งวา่ ธงุ หรอื ทงุ ผา้ พระบฏ ผา้ เพดาน ผา้ ปกู ราบ ผา้ หมอน Poo Krap cloth, and pillow cloth. Materials, patterns, and
สำ� หรบั พระ เปน็ ตน้ และเปน็ เครอื่ งนงุ่ หม่ ในโอกาสตา่ ง ๆ ทงั้ ของผชู้ าย weaving techniques show the “identities” of Isan people
และผู้หญิง เส้นใย รูปแบบและเทคนิคในการทอแสดงให้เห็นถึง in each area. For example, the Korat Basin area which
“อตั ลกั ษณ”์ ของชาวอสี านในแตล่ ะพนื้ ทเี่ พราะเปน็ ทท่ี ราบกนั แลว้ วา่ consists of the ethnic groups like Korat, Mon, Khmer, Yuan,
หากจะแบง่ พน้ื ทตี่ ามสภาพภมู ศิ าสตรน์ น้ั ภาคอสี านแบง่ เปน็ แอง่ โคราช Kuay, Suay or Kui, Lao, Vientian, Chinese, Indian. The Korat
และแอ่งอุดร สกลนคร ซึ่งแต่ละแอ่งมีผู้คนท่ีมีหลายชาติพันธุ์ และ Basin covers many provinces from Nakhon Ratchasima,
มวี ฒั นธรรมทเ่ี ปน็ เอกลกั ษณข์ องตนเองสงั่ สมกนั มาอยา่ งยาวนาน และ Chaiyaphum, Khon Kaen, Maha Sarakham, Roi Et, Buriram,
การแสดงออกผ่านส่ิงทอ ประเพณี พิธีกรรมตามความเชื่อ นั่นคือ Kalasin, Yasothon, Surin, Sisaket, Ubon Ratchathani and
แอ่งโคราช ประกอบด้วยชาติพันธุ์ไทยโคราช ไทยมอญ ไทยเขมร Amnat Charoen. The Sakon Nakhon basin is other example
ไทยยวน ไทยกวย ส่วยหรือกูย ไทยลาวเวียงจนั ทน์ ไทยจนี ไทยแขก consisting of many ethnic groups like Lao, Phu Tai, Tai Dam,
เปน็ ตน้ มีจังหวดั นครราชสีมา ชยั ภมู ิ ขอนแกน่ มหาสารคาม ร้อยเอ็ด Yao, Sak, So, Ka Loeng, Chinese, Yuan. This covers the areas
บุรีรัมย์ กาฬสินธุ์ ยโสธร สุรินทร์ ศรีสะเกษ อุบลราชธานี และ of Nong Khai, Udon Thani, Sakon Nakhon, Nakhon Phanom,
อ�ำนาจเจริญ ส่วนแอ่งสกลนคร ประกอบด้วยจะมีชาติพันธุ์ไทยลาว Mukdahan and some in Lao PDR. This book acts as a
ผูไ้ ท ไทดำ� ญอ้ แสก โซ่ กะเลงิ ไทยจีน ไทยญวน เป็นตน้ มจี ังหวัด representative showing the information from both basins.
หนองคาย อุดรธานี สกลนคร นครพนม มกุ ดาหาร และใน สปป. ลาว
บางส่วน 2. Pha Ho Kham Phi that are from
เม่ือชาวบ้านนำ� ผา้ ทีม่ ีอยมู่ าถวายเพือ่ ทำ� บุญในโอกาสตา่ ง ๆ other regions
และถวายเพอ่ื หอ่ คมั ภรี โ์ ดยเฉพาะ ยอ่ มแสดงใหเ้ หน็ วฒั นธรรมการทอ
ผ้าของแต่ละท้องที่ เพราะสมัยก่อนชาวบ้านในชุมชนจะทอผ้าข้ึนใช้ Some of the Pha Ho Kham Phi are from other regions
เองในครอบครวั เปน็ สว่ นใหญ่ ทำ� ใหส้ ามารถมองเหน็ ถงึ อตั ลกั ษณข์ อง of Thailand, such as Bangkok. This reflects the
ผา้ หอ่ คมั ภรี ไ์ ดว้ า่ เปน็ ผา้ ของภาคอสี าน ซงึ่ ผา้ หอ่ คมั ภรี ใ์ บลานในหนงั สอื dissemination of Pha Ho Kham Phi. The fabrics of this type
เล่มนี้ เป็นตัวแทนข้อมูลจากท้ังสองแอ่งคือ แอ่งโคราชและแอ่งอุดร are usually from the royal court which are made
สกลนคร specifically for the manuscript wrapping purpose. They
come to Isan in various ways as follows :
146 รองศาสตราจารยว์ ณี า วสี เพ็ญ
Associate Professor Weenah Weesapen
