Page 278 - Palm-Leaf-Manuscript-Wrap-in-Northeast Thailand
P. 278
ผา้ ปูม Poom Fabric
ผา้ ปมู คอื ผา้ ทพ่ี ระมหากษตั รยิ ์ พระราชทานแกข่ นุ นาง เพอ่ื Poom fabrics are pieces of cloth that the king gives
เขา้ เฝา้ เปน็ ผา้ ทพ่ี ระราชทานแกข่ า้ ราชบรพิ ารปลี ะครงั้ และพระราชทาน to nobles once a year as a decoration. It is a fabric with a
แกเ่ จ้าเมืองตามหัวเมือง เปน็ เครื่องยศ เป็นผา้ ท่มี คี วามยาวประมาณ length of about 3 - 5 yards. The fabric is silk. The middle
๓ - ๔ หลา ใช้ส�ำหรับนุง่ เปน็ โจงกระเบน ผา้ ปูม ภาษาเขมรเรียกวา่ of the fabric is pure color and has different patterns. used
ผ้าสมปัก (ซัมปรวจ) หมายถึงผ้านุ่ง ผ้าปูมส่วนมากจะเป็นผ้าไหม for wearing a loincloth. It will be called, according to the
โดยกลางผนื ผา้ จะมสี ลี ว้ น หรอื มลี วดลายแตกตา่ งกนั ไป มชี อ่ื เรยี กตาม nature of the fabric such as “striped pattern Poom” and
ลักษณะของทองผ้าว่า ผ้าปูมท้องลาย ผ้าปูมท้องเลี่ยนหรือผ้าปูม “normal patterned Poom” . There are many types of Poom
ท้องพรรณ ผ้าปูมหรือผ้าสมปกั มีหลายชนดิ ตามยศและตำ� แหน่ง คอื or
ผ้าสมปักปูม ผ้าสมปักกรวยเชิง เป็นผ้าส�ำหรับผู้มีต�ำแหน่ง Sompak, classified by position :
สูงสุดชั้นสมเด็จเจา้ พระยา Sompak Poom fabric with cone pattern for the high
ผ้าสมปกั ร้วิ ผา้ สมปกั ลาย เป็นผ้าสำ� หรับผู้มตี �ำแหน่งชั้นเจ้า - ranked people
กรม ปลดั กรม Sompak Riw and Sompak Lai for the administrative
ผา้ สมปกั ลอ่ งจวน สำ� หรบั ผมู้ บี รรดาศกั ดเ์ิ ปน็ หลวง ผา้ ชนดิ นี้ positions
เชิงเป็นลายแถบสีต่าง ๆ กลางผืนไม่มีลาย และมีสีต่างไปจากเชิงผ้า Sompak Longjuan for the elite (Wiboon Leesuwan,
(วิบูลย์ ลี้สุวรรณ, ๒๕๕๙ : ๒๐ - ๒๑) 2016 : 20 - 21)
ผ้าปูมท่ีใช้ในราชส�ำนักมักส่ังมาจากประเทศกัมพูชา และ The Poom fabrics used in the royal court are
ผา้ ปมู ทช่ี าวอสี านทอขนึ้ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ชาวเขมรถนิ่ ไทยในจงั หวดั usually imported from Cambodia and from the Isan region
สุรนิ ทร์ especially those made by the Khmer people in Surin
ผ้าห่อคัมภีร์ในภาคอีสานท่ีเป็นผ้าปูม ปรากฏในวัดต่าง ๆ province.
หลายแห่ง มีทั้งผ้าปูมท้องลายหรือผ้าปูมท้องพรรณและผ้าปูม Pha Ho Kham Phi in the Northeast of Thailand
ทอ้ งเลย่ี น ผา้ เหลา่ นี้ มสี ภาพชำ� รดุ เนอ่ื งจากเกา่ เกบ็ และ คมั ภรี ใ์ บลาน appear in many temples are made of Poom fabrics. Found
ไมไ่ ด้รับการเปิด ท�ำใหผ้ า้ เส่ือมสลายไปตามกาลเวลา ขอเสนอผา้ ปูม in both striped pattern Poom and normal patterned Poom,
ท่ีพบบางส่วน โดยแบ่งเป็นหมวดหมู่ ดังน้ี these fabrics are damaged because they are old and stored.
ผา้ ปูมท้องลายเต็มผืน There are picture of Poom Fabric as follows :
ผ้าปูมทอ้ งลาย สภาพไมส่ มบรู ณ์ Full piece, striped pattern Poom fabrics
ผา้ ปมู ท้องลายและทอ้ งเลยี่ นปรับผืนผา้ ใหม่ Striped pattern Poom fabrics (incomplete)
ผา้ ปูมทอ้ งเลย่ี นเตม็ ผนื Striped pattern and normal patterned Poom fabrics
ผา้ ปมู ทอ้ งเลยี่ นสภาพไม่สมบูรณ์ on new materials
ดังรูป Full piece, normal pattern Poom fabrics
Normal pattern Poom fabrics (damaged)
ผา้ ห่อคมั ภีรใ์ บลานในภาคอสี าน : อัตลกั ษณ์และการแพร่กระจาย 277
Palm Leaf Manuscript Wrap in Northeast Thailand : Identity and Diffusion