สถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน เป็นส่วนราชการในมหาวิทยาลัยมหาสารคาม โดยมีพันธกิจเกี่ยวกับด้านการวิจัย ด้านการบริการวิชาการ ด้านการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม สนับสนุนการเรียนการสอนในด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ และศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง  โดยนำนโยบายของรัฐบาลที่แถลงต่อรัฐสภามาพิจารณาดำเนินการให้สอดคล้องกับแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และแผนพัฒนาประเทศด้านต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และเพื่อให้สอดคล้องกับแผนและนโยบายมหาวิทยาลัยมหาสารคาม โดยมีอำนาจหน้าที่ ดังนี้

มีหน้าที่  วิจัยและสร้างสรรค์ทางศิลปวัฒนธรรม เพื่อสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรม ที่บูรณาการหลายศาสตร์  โดยสามารถนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชนต่อสังคมประเทศชาติได้อย่างงมีประสิทธิภาพ  รวมทั้งการพัฒนาอย่างสมดุลและยั่งยืน และเพื่อตอบสนองการแก่ปัญหาของชุมชน สังคมและประเทศ

1. ผลักดันและส่งเสริมให้นักวิจัยผลิตผลงานวิจัย และตีพิมพ์เผยแพร่ในระดับนานาชาติเพื่อการเข้าสู่ Global and Frontier Research
2. สนับสนุนงานวิจัย นวัตกรรม เพื่อสร้างองค์ความรู้ด้านการวิจัย นวัตกรรม ทรัพย์สินทางปัญญา และขยายผลต่อยอดสู่การใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์มากขึ้น
3. ส่งเสริมการผลิตผลงานวิจัยด้านเอกสารโบราณ  ผ้าทอ อาหาร และกลุ่มชาติพันธุ์ ให้มีความโดดเด่น
4. ส่งเสริมการสร้างเครือข่ายและยกระดับงานวิจัยระดับชาติและนานาชาติ

มีหน้าที่ เป็นศูนย์กลางแห่งการเรียนรู้และบริการวิชาการแก่สังคม เสริมสร้างศักยภาพของมนุษย์และพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน มีการบูรณาการด้านการบริการวิชาการเข้ากับการวิจัย การเรียนการสอนเพื่อพัฒนานิสิต มีการทำงานเชิงวิชาการร่วมกัน (Engagement) ระหว่างมหาวิทยาลัยกับชุมชน และสังคม รวมทั้งเป็นที่พึ่งของสังคมและชุมชน

1. การส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนให้เกิดความเข้มแข็ง
2. การส่งเสริมชุมชนให้เกิดความยั่งยืนและพึ่งพาตนเองได้
3. ส่งเสริมการสร้างเครือข่ายด้านบริการวิชาการระดับชาติและนานาชาติ

มีหน้าที่ เป็นหน่วยงานที่มีบทบาทในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีอีสาน และภูมิปัญญาท้องถิ่นในฐานะทุนทางวัฒนธรรม มีการบูรณาการการทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรมเข้ากับการวิจัยและการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาคุณภาพนิสิตและประชาชน การสร้างมูลค่าเพิ่ม และคุณค่าเพิ่มให้กับศิลปะ

มีหน้าที่ บริหารจัดการหน่วยงานให้มีประสิทธิภาพ มีความน่าเชื่อถือ และเป็นที่ยอมรับของสังคม มีคุณธรรมและจริยธรรม มีการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีสมรรถนะการทำงานที่ดี สร้างความมั่นคงและความสุขในการทำงานและสามารถยกระดับคุณภาพชีวิตบุคลากรเพื่อขับเคลื่อนภารกิจของหน่วยงานได้ มีระบบการบริหารงบประมาณ การเงินและพัสดุ ที่มีประสิทธิภาพสามารถตรวจสอบได้ มีระบบสารสนเทศเพื่อการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ มีการบริหารจัดการมหาวิทยาลัยตามเกณฑ์คุณภาพการบริหารความเป็นเลิศ EdPEx

1. เตรียมความพร้อมของมหาวิทยาลัยเพื่อรองรับการปรับเปลี่ยนสถานการณ์เป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ เพื่อให้การบริหารจัดการมหาวิทยาลัยมีความคล่องตัวเพิ่มมากขึ้น
2. มุ่งการจัดหารายได้จากแหล่งอื่นให้มากที่สุด เช่น รายได้จากการวิจัย บริการวิชาการ
3. รองรับการพัฒนามหาวิทยาลัยให้เป็น Smart University